Samenvatting
Toezicht op banken zorgt voor vertrouwen. De Europese Centrale Bank (ECB) houdt toezicht op het verplicht aan te houden kapitaal van banken. Momenteel is het toezicht in verband met Covid-19 versoepeld. Dit jaar wordt vooral gekeken naar het vermogen van banken om adequaat om te gaan met de crisis. De ECB spoort banken aan om hun kapitaalbuffers te gebruiken om verliezen op te vangen. Daarnaast adviseert de ECB banken om kredieten voor bedrijven en huishoudens te blijven faciliteren. Het Pandemic Emergency Purchase Programme (PEPP) is een financieel hulpprogramma. In maart 2020 bedroeg dit programma 750 miljard euro. Inmiddels is de PEPP verhoogd naar 1350 miljard euro. Verder past de ECB gunstige tarieven toe voor banken die langetermijnleningen bij de ECB aangaan.
Volledige tekst
Waarom toezicht op banken?
Particulieren, huishoudens, bedrijven en overheden zijn afhankelijk van de financiële dienstverlening van banken. Door toezicht op de banken blijft deze dienstverlening gewaarborgd. Het toezicht zorgt ook voor vertrouwen in de banken en de bescherming van spaarders.
Wat zijn de kapitaalvereisten voor banken?
Banken zijn verplicht kapitaal aan te houden. Ten eerste zijn er de minimumkapitaalvereisten, ook wel de Pijler 1-vereiste genoemd. Dit is tenminste 8% van de risicogewogen activa ofwel bezittingen van de bank. Verleende hypotheekleningen hebben een lage risicofactor, omdat de bank de woning als onderpand heeft. Leningen zonder deze zekerheid kennen een hoger risicofactor. Ten tweede kan er sprake zijn van een extra kapitaaleis, ook wel de Pijler 2-vereiste genoemd. Deze extra kapitaaleis wordt gesteld als de Pijler 1-vereiste de risico’s van de bank onvoldoende dekt. De jaarlijkse prudentiële toetsing en evaluatie van elke individuele bank, de Supervisory Review Evaluation Process (SREP), vindt plaats door de Europese Centrale Bank (ECB) en de toezichthoudende autoriteit van het EU-land. Voor Nederland is dat De Nederlandsche Bank (DNB). Integriteitstoezicht bij DNB is verweven met prudentieel toezicht. De Pijler 1- en Pijler 2- vereisten zijn bindend. Ernstige overtreding van de regels kan leiden tot verlies van de bankvergunning. Tot slot zijn er extra buffervereisten voor verschillende doeleinden.
Wat houdt de tijdelijke versoepeling van het bankentoezicht door ECB in?
De ECB gaat in haar toezichtstaken tijdelijk soepeler om met tijdschema’s, procedures en deadlines, zodat banken zich kunnen richten op wat de ECB hun kernfunctie noemt, namelijk kredietverstrekking. Wat de prudentiële SREP betreft, hanteert de ECB nu een pragmatische aanpak. Dit jaar wordt gekeken naar het vermogen van banken om adequaat om te gaan met de grootste coronagerelateerde risico’s. Na eerdere soortgelijke maatregelen heeft de ECB op 17 september 2020 als belangrijke crisisbestrijdingsmaatregel banken aangespoord om hun kapitaalbuffers nu te gebruiken. Hiermee kunnen banken hun verliezen opvangen. Tevens kan hiermee de toegang tot krediet voor bedrijven en huishoudens gewaarborgd blijven.
PEPP en andere maatregelen naast tijdelijke versoepeling bankentoezicht ECB
De ECB heeft banken gevraagd het door de versoepelingen vrijgekomen kapitaal niet aan te wenden voor dividenduitkering of voor de inkoop van aandelen. Daarnaast neemt de ECB een pakket aan monetaire maatregelen zodat vrijgekomen gelden aangewend worden voor consumptie en investeringen, leidend tot economische groei. De PEPP is een in maart 2020 gestarte financieel hulpprogramma van 750 miljard euro die op 4 juni 2020 met 600 miljard euro verhoogd is naar 1350 miljard euro. Overheden van Eurolanden plaatsen obligaties bij beleggers. De ECB koopt deze obligaties weer op van de beleggers. Verder past de ECB gunstige tarieven en minder strenge regels toe voor banken die langetermijnleningen bij de ECB aangaan. Die banken moeten wel kredieten blijven verlenen aan mensen die dit het hardst nodig hebben.
Tot wanneer tijdelijke maatregelen ECB?
De versoepeling van de kapitaaleisen geldt tot 27 juni 2021. De netto aankopen van de ECB krachtens het PEPP worden verlengd tot tenminste eind juni 2021.
Bronnen
https://www.bankingsupervision.europa.eu/about/ssmexplained/html/commercial_banks.nl.html
https://www.bankingsupervision.europa.eu/about/ssmexplained/html/hold_capital.nl.html
https://www.bankingsupervision.europa.eu/home/search/coronavirus/html/index.nl.html#item3
https://www.ecb.europa.eu/mopo/implement/pepp/html/index.en.html
https://www.ecb.europa.eu/press/pr/date/2020/html/ecb.mp200604~a307d3429c.nl.html
Photo by Hello I’m Nik 🎞 on Unsplash
Babsrecht 