Samenvatting
Natura 2000 is een netwerk van beschermde natuurgebieden binnen de Europese Unie (EU). Bedreigde plant- en diersoorten worden in Natura 2000-gebieden beschermd zodat de biodiversiteit behouden blijft. De Wet Natuurbescherming (Wnb) waarborgt de bescherming van de Natura 2000- gebieden in Nederland. Voor het gebruik van een overloopparkeerterrein dat in een Natura 2000-gebied ligt, mag de gemeente in een herzien bestemmingsplan aan een speelpark de voorwaarde stellen dat het overloopparkeerterrein pas toegankelijk wordt gemaakt als het parkeerterrein bij het speelterrein vol is. Hiermee wordt het Natura 2000-gebied zo min mogelijk verstoord.
Volledige tekst
Wat is Natura 2000?
Natura 2000 is een netwerk van beschermde natuurgebieden met bedreigde plant- en diersoorten binnen de EU. Deze plant- en diersoorten en hun natuurlijke leefomgeving worden beschermd om de biodiversiteit te behouden. Natura 2000-gebieden worden aangewezen onder de Europese Vogelrichtlijn en de Habitatrichtlijn. Nederland heeft 161 Natura-2000 gebieden. Natuurreservaten, nationale parken en andere nationale en regionale beschermde gebieden worden voor verschillende doeleinden aangewezen op grond van nationale of regionale wetgeving. Dit kan per land binnen de EU verschillen. Deze gebieden kunnen ook gericht zijn op andere plant- en diersoorten en hun leefomgeving dan die van het Natura 2000-netwerk. Soms worden deze gebieden ook aangewezen als Natura 2000-gebieden, omdat het ook belangrijke gebieden zijn voor Europees belang. Dan zijn de bepalingen van de EU-richtlijnen van toepassing, tenzij de nationale wetgeving strengere regels voorschrijft.
Aanwijzingsprocedure Natura 2000-gebied
Via een vaste procedure kan een natuurgebied tot Natura 2000-gebied aangewezen worden. De gebieden worden geselecteerd door de lidstaten. Eerst meldt Nederland een gebied aan bij de EU. Het Europees Milieuagentschap maakt een analyse en evalueert hoe het gebied op biogeografisch niveau bijdraagt aan de staat van instandhouding van elk type habitat en elke soort. Na goedkeuring door de Europese Commissie moet het gebied zo snel mogelijk, uiterlijk binnen zes jaar, door de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) als Natura 2000-gebied aangewezen worden. Vervolgens wordt door provincie, het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Defensie en/of LNV een beheerplan vastgesteld.
Wnb beschermt Natura 2000-gebieden
De Wnb waarborgt de bescherming van gebieden, plant- en diersoorten en bossen. Hieronder vallen ook de Natura 2000- gebieden. Sinds 1 januari 2017 vervangt deze wet drie wetten: de Natuurbeschermingswet 1998, de Boswet en de Flora- en faunawet. De relatief nieuwe Wnb wordt met de Aanvullingswet Natuur geïntegreerd in de uitgestelde nieuwe Omgevingswet.
Speelpark vlak bij Natura 2000-gebied
Het speelpark Oud Valkeveen ligt op korte afstand van het Natura 2000-gebied Eemmeer & Gooimeer Zuidoever. Het speelpark heeft een grote buitenspeeltuin, een binnenspeeltuin, een strand, horecavoorzieningen, een theater en bijna 40 speel- en attractietoestellen. Aan de noordzijde huurt het speelpark een stuk grond van Staatsbosbeheer dat als strand aan het Gooimeer gebruikt wordt. Aan de zuid- en zuidoostzijde is er een parkeerterrein met ongeveer 500 parkeerplaatsen. Aan de westzijde ligt een weiland van Staatsbosbeheer dat gedurende een periode van maximaal 10 jaar en maximaal 20 dagen per jaar mag worden gebruikt als overloopparkeerterrein op piekdagen. Hiervoor is in 2018 een omgevingsvergunning verleend.
Raad van State: voorwaarde gebruik overloopparkeerterrein
De gemeente Gooise Meren stelt in het herziene bestemmingsplan een voorwaarde aan het gebruik van het overloopparkeerterrein omdat het terrein binnen een Natura 2000-gebied ligt dat zo min mogelijk verstoord moet worden. Daarom mag het overloopparkeerterrein niet meer in gebruik worden genomen als er voldoende parkeerplaatsen beschikbaar zijn op de overige parkeerterreinen van het speelpark. Het speelpark is het hier niet mee eens. Het parkeerterrein zou tijdig moeten kunnen worden opengezet en niet alleen als de andere parkeerterreinen vol zijn. De Afdeling bestuursrecht van de Raad van State (ABRvS) oordeelt op 6 januari 2021 dat de voorwaarde dat het overloopparkeerterrein pas beschikbaar wordt als de andere parkeerterreinen vol zijn, gelet op de toelichting van de gemeente, niet onredelijk is.
Raad van State: voorwaarde maximaal tien centimeter gras
Een andere nieuwe voorwaarde is dat de vegetatie binnen de zones voor incidenteel parkeren gedurende de gebruiksperiode kort gehouden wordt. De vegetatie mag maximaal tien centimeter zijn. Vegetatie boven tien centimeter moet gemaaid worden en het maaisel moet afgevoerd worden. Volgens het speelpark is deze voorwaarde rechtsonzeker. De voorwaarde dat het gras maximaal tien centimeter mag zijn, acht de ABRvS echter voldoende duidelijk.
Bronnen
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/natuur-en-biodiversiteit/natura-2000
https://www.natura2000.nl/gebieden
https://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/faq_nl.htm#1-0
https://www.raadvanstate.nl/uitspraken/@123917/201908317-1-r1/#highlight=natura%202000
Babsrecht 